
Na niedostępnym filarze odkryto najstarszy fort Piktów
5 sierpnia 2015, 06:20Na filarze skalnym Dunnicaer u północno-wschodnich wybrzeży Szkocji (Aberdeenshire) odkryto najstarszą fortyfikację Piktów. Datowanie radiowęglowe potwierdziło, że jest starsza nawet od zamku Dunnottar.

Topniejący lód odsłonił szlak wikingów i cenne artefakty
16 kwietnia 2020, 12:53Cofająca się płat lodowy Lendbreen w górach Jotunheimen w Norwegii ujawnił przełęcz wykorzystywaną niegdyś przez wikingów. Odsłonięte artefakty wskazują na wykorzystywanie od ok. 300 do 1500 r. n.e., ze szczytem aktywności ok. roku 1000 w epoce wikingów. Wśród wczesnych znalezisk znajdowała się 1700-1600-letnia tunika (co ciekawe, była ona zadziwiająco kompletna), o której przed kilku laty pisaliśmy. Naukowcy przypuszczają, że została zrzucona przez podróżnika podczas halucynacji związanych z hipotermią.

Meteoryt z Marsa zdradził, kiedy na Czerwonej Planecie istniała woda w stanie ciekłym
14 listopada 2024, 10:41Przed 11 milionami lat w Marsa uderzyła asteroida, która wyrzuciła w przestrzeń kosmiczną fragmenty Czerwonej Planety. Jeden z tych fragmentów trafił na Ziemię i jest jednym z niewielu meteorytów, których pochodzenie można powiązać bezpośrednio z Marsem. Kto znalazł ten kawałek Marsa, nie wiadomo. Odkryto go w 1931 roku w jednej szuflad na Purdue University i nazwano Lafayette Meteorite, od miasta, w którym znajduje się uniwersytet. Nie wiadomo bowiem nawet, gdzie dokładnie meteoryt został znaleziony. Jednak jego stan zachowania wskazuje, że nie leżał na ziemi zbyt długo.

Ludzkie zęby sprzed 100 000 lat
15 października 2015, 09:34Zęby znalezione w jednej z jaskiń na południu Chin wskazują, że Homo sapiens dotarł na tereny obecnego Państwa Środka już 100 000 lat temu. Dotychczas większość naukowców uważała, że w tym czasie nasz gatunek nie oddalił się zbytnio od Afryki. To jedno z najważniejszych odkryć w Azji w ostatniej dekadzie - mówi archeolog Michael Petraglia z University of Oxford, który nie brał udziału w badaniach.

Zaczęło się od prac melioracyjnych w latach 30. XX w. Teraz wiadomo, że w neolicie pole było laguną, w której łowiono ryby
29 czerwca 2020, 14:15Archeolodzy opisali świetnie zachowane przybory - haczyki na ryby i harpuny - rybaków, którzy żyli w okolicy dzisiejszego Jortveit na południu Norwegii w neolicie. Ponieważ wykonano tu prace melioracyjne, artefakty znalezione w latach 30. XX w. i ostatnio nie są, niestety, zachowane równie dobrze...

Miejsca kultu pokazują, że Wyspa Wielkanocna nie rozwijała się w izolacji
10 lipca 2025, 08:41Po analizie miejsc rytualnych i wielkich struktur na Polinezji naukowcy zakwestionowali pogląd, jakoby cywilizacja Wyspy Wielkanocnej (Rapa Nui) rozwijała się w izolacji. Wyspa została zasiedlona przez ludzi, którzy przemieszczali się z zachodu na wschód. W wyniku szybkiej migracji z Tonga i Samoa ludzie zamieszkali w wielu odległych miejscach, jak Hawaje, Nowa Zelandia i Rapa Nui. Obecnie uważa się, że po początkowej kolonizacji wyspy wschodniej części Polinezji, przede wszystkim zaś Wyspa Wielkanocna, były izolowane od reszty Pacyfiku.

Arktyka zasiedlona już 45 000 lat temu?
18 stycznia 2016, 12:57Przed ponad 3 laty informowaliśmy o znalezieniu nad brzegiem Jeniseju jednych z najlepiej zachowanych szczątków mamuta. Teraz dowiadujemy się, że mamy do czynienia z archeologiczną sensacją

Szkocja: pozostałości XIV-wiecznego mostu ponownie ujrzały światło dzienne
3 listopada 2020, 04:11W rzece Teviot w Szkocji odnaleziono pozostałości Ancrum Old Bridge. Datowanie dębowych belek wskazało na połowę XIV w. To najstarsze naukowo datowane relikty mostu, jakie odkryto w oryginalnym położeniu w szkockiej rzece.

Ludzie pokonywali otwarte morze już ponad milion lat temu
12 sierpnia 2025, 11:42Rozprzestrzenianie się wczesnych homininów poza kontynentalną Azję Południowo-Wschodnią to najstarszy przypadek przekraczania otwartego morza przez naszych przodków i krewniaków. Dotychczas najstarszymi śladami homininów w Wallacei były kamienne artefakty z Flores sprzed około 1,02 miliona lat. Wiemy też, że ponad 700 tysięcy lat temu homininy mogły dotrzeć na Luzon na Filipinach. Artykuł, opublikowany właśnie na łamach Nature, wskazuje, że wcześni ludzie trafili na Sulawesi (Celebes) w tym samym czasie, co na Flores, a być może zasiedlili tę wyspę znacznie wcześniej.
Pierwsze dowody na paleolityczne osadnictwo w Irlandii
22 marca 2016, 10:59Niedźwiedzia kość z jaskini, na której widać ślady nacięć wykonanych za pomocą narzędzia z krzemienia, wyznacza nowy początek ludzkiego osadnictwa w Irlandii. Ponieważ datowanie radiowęglowe wykazało, że ma ona ok. 12,5 tys. lat, obecnie w grę wchodzi paleolit. Dotąd najwcześniejsze dowody związane z ludźmi pochodziły z mezolitu.